Professional Medical Ethics: Grounds for Its Separateness and Position in Ethical Education of Physicians and Medical Students
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
In the article I prove the separateness of professional medical ethics in three ways: 1. By showing differences between the normative rank of responsibilities (conducts, values and virtues) within general and professional ethics. 2. By justifying affiliation of professional medical ethics within the appropriation model which is a type of applied ethics characterized by its unique properties. 3. By justifying historical professionalism as the ethics that is proper for the medical profession; for this kind of ethical internalism the content of professional ethics is the sole work of medical professional organizations as well as individual doctors.
In the final part of the article I reconstruct the actual and postulated relations between professional ethics and professionalism as well as between academic bioethics and public bioethics. The aim of this reconstruction is to indicate the optimal from the perspective of ethical education place of professional ethics within the ethics education system for professionalists.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
By submitting his/her work to the Editorial Board, the author accepts, upon having his/her text recommended for publication, that Diametros applies the Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) license to the works we publish. Under this license, authors agree to make articles legally available for reuse, without permission or fees. Anyone may read, download, copy, print, distribute or reuse these articles without asking prior permission from the publisher or the author, as long as the author and original source are properly cited. The author holds the copyright without any other restrictions. Full information about CC-BY: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.
How to Cite
References
ABIM Foundation, ACP–ASIM Foundation, European Federation of Internal Medicine (2002), Medical Professionalism in the New Millennium: A Physician Charter, „Annals of Internal Medicine” 136 (3): 243–246.
American Medical Association (1847), Code of Medical Ethics, URL = https://www.ama-assn.org/sites/default/files/media-browser/public/ethics/1847code_0.pdf [dostęp 10.06.2019].
American Medical Association (1999), Principles of Medical Ethics, [w:] The American Medical Ethics Revolution, R.B. Baker, A. Caplan, L. Emanuel et al. (red.), Johns Hopkins University Press, Baltimore: 335–345.
American Medical Association (1957), Principles of Medical Ethics, URL = https://www.encyclopedia.com/science/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/principles-medical-ethics-1957 [dostęp 20.06.2019].
American Medical Association (1991), Code of Medical Ethics’ Opinions on Care at the End of Life, „Virtual Mentor” 15 (12): 1038–1040.
American Medical Association (2001), Principles of Medical Ethics AMA, URL = https://www.ama-assn.org/sites/ama-assn.org/files/corp/media-browser/principles-of-medical-ethics.pdf [dostęp 20.06.2019].
American Medical Association (2019), Opinions on Patient-Physician Relationships, URL = https://www.ama-assn.org/system/files/2019-01/code-of-medical-ethics-chapter-1_0.pdf [dostęp 10.06.2019].
AMA Council of Ethical and Judicial Affairs (1992), Sexual Misconduct in the Practice of Medicine, URL =http://www.lifeinslowmotionblog.com/wp-content/uploads/2015/04/Sexual-Misconduct-in-the-Practice-of-Medicine.pdf [dostęp 10.06.2019].
AMA Council of Ethical and Judicial Affairs (1999), Fundamental Elements of the Patient-Physician Relationship, [w:] The American Medical Ethics Revolution, R.B. Baker, A. Caplan, L. Emanuel et al. (red.), Johns Hopkins University Press, Baltimore: 360–361.
Andre J.A. (2010), Moralność ról jako złożony przypadek zwyczajnej moralności, tłum. M. Strąkow, [w:] Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, W. Galewicz (red.), Universitas, Kraków: 207–222.
Anonim (2003), Kodeks nie całkiem etyczny, URL = https://www.wprost.pl/swiat/49417/Kodeks-nie-calkiem-etyczny.html [dostęp 01.09.2019].
Arras J.D. (2001), A Method in Search of Purpose: The Internal Morality of Medicine, „Journal of Medicine and Philosophy” 26 (6): 643–662.
Baker R.B. (1999), The American Medical Ethics Revolution, [w:] The American Medical Ethics Revolution, R.B. Baker, A. Caplan, L. Emanuel et al. (red.), Johns Hopkins University Press, Baltimore: 17–51.
Baker R.B. (2002), Bioethics and History, „Journal of Medicine and Philosophy” 27 (4): 447–474.
Baker R.B. (2013), Before Bioethics: A History of American Medical Ethics from the Colonial Period to the Bioethics Revolution, Oxford University Press, Oxford.
Baker R.B., McCullough L. (2007), Medical Ethics’ Appropriation of Moral Philosophy: The Case of the Sympathetic and the Unsympathetic Physician, „Kennedy Institute of Ethics Journal” 17 (1): 3–22.
Baker R.B., Caplan A., Emanuel L. et al. (1999), Introduction, [w:] The American Medical Ethics Revolution, R.B. Baker, A. Caplan, L. Emanuel et al. (red.), Johns Hopkins University Press, Baltimore: XXXII–XXXIX.
Barański J. (2013), Wywiady i listy z etyką lekarską w tle, URL https://medium.dilnet.wroc.pl/pliki/medium/0813.pdf [dostęp 01.09.2013].
Beauchamp T.L. (2001), Internal and External Standards for Medical Morality, „Journal of Medicine and Philosophy” 26 (6): 601–619.
Beauchamp T.L. (2003), The Origins, Goals, and Core Commitments of The Belmont Report and Principles of Biomedical Ethics, [w:] The Story of Bioethics: From Seminal Works to Contemporary Explorations, J.K. Walter, E.P. Klein (red.), Georgetown University Press, Washington: 17–46.
Beauchamp T.L. (2007), The „Four Principles” Approach to Health Care Ethics, [w:] Principles of Health Care Ethics, R.E. Ashcroft, A. Dawson, H. Draper et al. (red.), John Wiley&Sons Ltd., Chichester: 3–10.
Beauchamp T.L. (2007a), History and Theory in “Applied Ethics”, „Kennedy Institute of Ethics Journal” 17 (1): 55–64.
Beauchamp T.L., Childress J.F. (1996), Zasady etyki medycznej, tłum. W. Jacórzyński, Książka i Wiedza, Warszawa.
Beauchamp T.L., Childress J.F. (2013), Principles of Biomedical Ethics, Oxford University Press, Oxford.
Biegański W. (1899), Myśli i aforyzmy o etyce lekarskiej, Skład Główny w Księgarni E. Wendego i Spółki, Warszawa.
Breakey H. (2016), Supply and Demand in the Development of Professional Ethics, [w:] Contemporary Issues in Applied and Professional Ethics, M. Grix, T. Dare (red.), Emerald Group Publishing, Bingley: 1–28.
Caplan A.L. (1983), Can Applied Ethics Be Effective in Health Care and Should It Strive to Be?, „Ethics” 93 (2): 311–319.
Cassell E.J. (2013), The Beginnings of Bioethics, [w:] The Development of Bioethics in the United States, J.R. Garrett, F. Jotterand, D.Ch. Ralston (red.), Springer, Dordrecht: 16–25.
Chadwick R. (2009), What is ‘Applied’ in Applied Ethics?, „Journal of Applied Ethics and Philosophy” 1: 1–7.
Chisholm A., Askham J. (2006), A Review of Professional Codes and Standards for Doctors in the UK, USA and Canada, URL = https://www.picker.org/wp-content/uploads/2014/10/A-review-of-professional-codes-...-UK-USA-and-Canada.pdf [dostęp 20.06.2019].
Chyrowicz B. (2013), Etyka stosowana – rozwój czy kryzys refleksji etycznej?, [w:] Etyka stosowana. Metody i problemy, B. Chyrowicz (red.), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin: 11–40.
Cruess S.R., Cruess R.L. (2004), Professionalism and Medicine’s Social Contract with Society, „Virtual Mentor” 6 (4): 185–188.
Dryla O. (2018), Pojęcie doskonalenia w sporach o cele medycyny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Dunn M. (2016), On the Relationship Between Medical Ethics and Medical Professionalism, „Journal of Medical Ethics” 42 (10): 625–626.
Dzur A.W. (2008), Democratic Professionalism. Citizen Participation and the Reconstruction of Professional Ethics, Identity, and Practice, Pennsylvania State University Press, University Park.
Editorial (1997), The Ethics Industry, „Lancet” 350 (9082): 897.
Erde E.L. (2013), Professionalism vs. Medical Ethics in the Current Era: A Battle of Giants, [w:] The Development of Bioethics in the United States, J.R. Garrett, F. Jotterand, D.Ch. Ralston (red.), Springer, Dordrecht: 179–206.
Foster Ch. (2017), Relationship Between Ethics, Law and Professionalism, [w:] Medical Ethics, Law and Communication at a Glance, P. Davey, A. Rathmell, M. Dunn et al. (red.), John Willey and Sons, Ltd., Chichester: 15–23.
Fox R., Swazey J. (1984), Medical Morality Is Not Bioethics – Medical Ethics in China and the United States, „Perspective in Biology and Medicine” 27 (3): 336–360.
Freedman B. (2010), Metaetyka moralności zawodowej, tłum. J. Malczewski, [w:] Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, W. Galewicz (red.), Universitas, Kraków: 157–180.
Gaie J.B.R. (2004), The Ethics of Medical Involvement in Capital Punishment, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
Galewicz W. (2010), W sprawie odrębności etyk zawodowych, [w:] Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, W. Galewicz (red.), Universitas, Kraków: 9–119.
Gawande A. (2009), The Checklist Manifesto: How to Get Things Right, Metropolitan Books, New York.
Gielewska A. (2003), Po co ten kodeks?, URL = http://www.sluzbazdrowia.com.pl/artykul_mobilny.php?numer_wydania=3273&art=3 [dostęp 27.03.2020].
Gillon R. (2003), Ethics Needs Principles – Four Can Encompass the Rest – and Respect for Autonomy Should Be “First Among Equals”, „Journal of Medical Ethics” 29 (5): 307–312.
Izba Lekarska Warszawsko-Białostocka (1975), Projekt kodeksu deontologii lekarskiej, [w:] A. Tulczyński, Polskie lekarskie kodeksy deontologiczne, PZWL, Warszawa: 138–145.
Karta Lekarza (2013), URL = https://www.mp.pl/etyka/dokumenty/86822,karta-lekarza [dostęp 15.06.2019].
Koch T. (2012), Thieves of Virtue. When Bioethics Stole Medicine, The MIT Press, Cambridge.
Kohn L.T., Corrigan J.M., Donaldson M.S. (1999), To Err Is Human. Building a Safer Health System, National Academy Press, Washington.
Latham S., Emanuel L.L. (1999), Who Needs Physicians’ Professional Ethics?, [w:] The American Medical Ethics Revolution, R.B. Baker, A. Caplan, L. Emanuel et al. (red.), Johns Hopkins University Press, Baltimore: 192–203.
Lawlor R. (2007), Moral Theories in Teaching Applied Ethics, „Journal of Medical Ethics” 33 (6): 370–372.
Łuków P. (2012), Moralność medycyny. O sztuce dobrego życia i o sztuce leczenia, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa.
Łuków P. (2017), Non-Adjectival Bioethics, „Ethics, Medicine and Public Health” 3 (4): 401–409.
Łuków P. (2018), Bioethics, Policy Compromise, and Religious Pluralism, „Ethics, Medicine and Public Health” 5: 99–109.
May W.F. (1975), Code, Covenant, Contract or Philanthropy, „Hastings Center Report” 5 (6): 29–38.
McCullough L.B. (2006), John Gregory’s Medical Ethics and the Reform of Medical Practice in Eighteenth-Century Edinburgh, „Journal of the Royal College of Physicians of Edinburgh” 36 (1): 86–92.
McCullough L.B. (2006a), The Ethical Concept of Medicine: Its Origins in Modern Medical Ethics and Implication for Physicians, [w:] Lost Virtue: Professional Character Development in Medical Education, N. Kenny, W.N. Shelton (red.), Elsevier Ltd., Oxford: 17–28.
Michałowska M., Turek J. (2010), Pomoc i czyny obowiązkowe i ponadobowiązkowe w praktyce lekarskiej i bioetyce, „Etyka” 43: 125–142.
Naczelna Izba Lekarska (1975), Zbiór zasad deontologii lekarskiej, [w:] A. Tulczyński, Polskie lekarskie kodeksy deontologiczne, PZWL, Warszawa: 145–154.
Naczelna Izba lekarska (2004), Kodeks etyki lekarskiej, URL = https://www.diametros.iphils.uj.edu.pl/serwis/?l=1&p=cnf4&m=44&jh=1&ih=63 [dostęp 20.06.2019].
Nadzwyczajny II Krajowy Zjazd Lekarzy (1991), Uchwała w sprawie Kodeksu etyki lekarskiej, URL = https://www.diametros.iphils.uj.edu.pl/serwis/?l=1&p=cnf4&m=44&jh=1&ih=2 [dostęp 20.06.2019].
Paprocka-Lipińska A. (2016), Normy kodeksowe w Polsce na przestrzeni wieków, [w:] Etyka w medycynie. Między teorią a praktyką, A. Paprocka-Lipińska, R. Budziński (red.), Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk: 63–74.
Pellegrino E.D. (1999), The Moral Status and Relevance of the AMA Code of Ethics, [w:] The American Medical Ethics Revolution, R.B. Baker, A. Caplan, L. Emanuel et al. (red.), Johns Hopkins University Press, Baltimore: 107–123.
Pellegrino E.D. (2010), Zewnętrzne i wewnętrzne cele medycyny: jak je zdefiniować?, tłum. O. Dryla, [w:] Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, W. Galewicz (red.), Universitas, Kraków: 333–349.
Polskie Towarzystwo Lekarskie (1975), Zasady etyczno-deontologiczne Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, [w:] A. Tulczyński, Polskie lekarskie kodeksy deontologiczne, PZWL, Warszawa: 171–176.
Polskie Towarzystwo Lekarskie (1994), Zbiór zasad etyczno-deontologicznych polskiego lekarza, [w:] K. Szewczyk, Etyka i deontologia lekarska, Polska Akademia Umiejętności, Kraków: 161–168.
Radziwiłł K. (2003), Wypowiedź na Ogólnopolskiej Konferencji O nowelizacji Kodeksu Etyki Lekarskiej, URL – https://izba-lekarska.pl/numer/numer-200308/ogolnopolska-konferencja-konstanty-radziwill-prezes-nrl/ [dostęp 20.06.2019].
Radziwiłł K. (2004), Szanowna koleżanko? Szanowny Kolego, [w:] Naczelna Izba lekarska, Kodeks etyki lekarskiej, URL = http://www.pznamazowszu.ehost.pl/Kodeks%20Etyki%20Lekarskiej.pdf [dostęp 18.06.2019].
Rhodes R. (2002), Two Concepts of Medical Ethics and Their Implications for Medical Ethics Education, „Journal of Medicine and Philosophy” 27 (4): 493–508.
Rhodes R., Cohen D.S. (2003), Understanding, Being, and Doing: Medical Ethics in Medical Education, „Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics” 12 (1): 39–53.
Rhodes R., Smith L.G. (2006), Molding Professional Character, [w:] Lost Virtue: Professional Character Development in Medical Education, N. Kenny, W.N. Shelton (red.), Elsevier Ltd., Oxford: 99–114.
Schicktanz S., Schweda M., Wynne B. (2012), The Ethics of ‘Public Understanding of Ethics’ – Why and How Bioethics Expertise Should Include Public and Patients’ Voices, „Medicine, Health Care and Philosophy” 15 (2): 129–139.
Szewczyk K. (2009), Bioetyka, t. 2, Pacjent w systemie opieki zdrowotnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Szewczyk K. (2013), Komisje etyczne i konsultanci etyczni, [w:] Bioetyka, J. Różyńska, W. Chańska (red.), Wolters Kluwer, Warszawa: 545–557.
Szewczyk K. (2016), Odpowiedzialność moralna lekarzy i bioetyka, [w:] Etyka w medycynie. Między teorią a praktyką, A. Paprocka-Lipińska, R. Budziński (red.), Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk: 24–62.
Szewczyk K. (2018), Kurs pozaformalny w edukacji studentów medycyny i młodych lekarzy, „Diametros” 57: 61–87.
Szewczyk K. (2019) Formy profesjonalizmu lekarskiego i ich przydatność w edukacji moralnej studentów medycyny i młodych lekarzy, „Diametros” 16 (62): 33–64.
Tapper A., Millett S. (2014), Is Professional Ethics Grounded In General Ethical Principles?, „Theoretical and Applied Ethics” 3 (1): 61–80.
Thomson J.J. (1982), Obrona sztucznego zapłodnienia, [w:] Nikt nie rodzi się kobietą, tłum. T. Hołówka, Czytelnik, Warszawa: 233–257.
Tomaszewska P. (2017), Nadużycia seksualne i ich kwalifikacja w praktyce sądów lekarskich, „Medyczna Wokanda” 9: 179–189.
Towarzystwo Warszawskie Lekarskie (1975), Zasady obowiązków i praw lekarzy, [w:] A. Tulczyński, Polskie lekarskie kodeksy deontologiczne, PZWL, Warszawa: 85–95.
Tulczyński A. (1975), Polskie lekarskie kodeksy deontologiczne, PZWL, Warszawa.
Umiastowski J. (1994), Wokół Kodeksu etyki lekarskiej, „Ethos” 1–2: 237–244.
Wilson D. (2012), Who Guards the Guardians? Bioethics and the ‘Ideology and Accountability’ in British Medicine, „Social History of Medicine” 25 (1): 193–211.
Wulff H.R. (1994), Against the Four Principles: A Nordic View, [w:] Principles of Health Care Ethics, R. Gillon (red.), John Wiley, Chichester: 277–286.
Veatch R. (2010), Zawodowa etyka medyczna: fundament jej zasad, tłum. W. Galewicz, [w:] Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, W. Galewicz (red.), Universitas, Kraków: 325–332.
Zielonka T.M. (2000), Na marginesie Kodeksu etyki lekarskiej. Art. 31, URL = http://www.oil.org.pl/xml/nil/gazeta/numery/n2000/n200003/n20000328 [dostęp 30.05.2019].
X Zjazd Lekarzy i Przyrodników Polskich (1975), Kodeks deontologii lekarskiej, [w:] A. Tulczyński, Polskie lekarskie kodeksy deontologiczne, PZWL, Warszawa: 108–118.