Critical Rationalism in Ethics of Economic Life
Main Article Content
Abstract
This article is an attempt at a meta-ethical description of ethics in economic life. First of all, critical rationalism is understood in a meta-objective sense, as a methodological program of philosophy and science; next, it is treated in an objective way as a definite moral principle. This emphasises social experience as a kind of empirical test of theories within the arts and social sciences; therefore, this also confirms standard solutions suggested in the ethics of economic life.
Specific issues which arise in this context include the following: (a) the sociological (social theory) premises of ethics in economic life, (b) the relationships between issues of descriptive economics and the prescriptive aims of general ethics, (c) the principles of qualifying acts within the economic sphere (in the broadest sense of the term) as ethical acts, (d) the operational efficacy of standards formed on the level of the ethics of economic life, (e) the possibility of predicting ethical behaviour patterns in people working in economics.
The analysis of the above issues is based on a critical reading and exploitation of the works of Karl R. Popper, the promoter of critical rationalism, as well as Jürgen Habermas, an exponent of critical social theory. Another important source (which is used only marginally, however) are the works of Florian Znaniecki, the originator and organizer of Polish institutional sociology. His concept of the humane factor is treated here as a key tool in the study of social phenomena.
Downloads
Article Details
By submitting his/her work to the Editorial Board, the author accepts, upon having his/her text recommended for publication, that Diametros applies the Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) license to the works we publish. Under this license, authors agree to make articles legally available for reuse, without permission or fees. Anyone may read, download, copy, print, distribute or reuse these articles without asking prior permission from the publisher or the author, as long as the author and original source are properly cited. The author holds the copyright without any other restrictions. Full information about CC-BY: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.
References
Dietl, Gasparski [2002] – Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 2002.
Dylus [2002] – A. Dylus, Możliwości i granice kazuistycznej etyki biznesu, w: Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 2002.
Gasparski [2001] – W. Gasparski, Etyka a biznes: stereotypy i rzeczywistość, w: Etyka biznesu w działaniu. Doświadczenia i perspektywy, red. W. Gasparski, J. Dietl, PWN, Warszawa 2001.
Gasparski [2002] – W. Gasparski, Etyka biznesu. Wybór bibliograficzny, w: Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 2002.
Gasparski [2004] – W. Gasparski, Etyczność marketingu – marketingiem etyczności, w: Kontrowersje wokół marketingu w Polsce – tożsamość, etyka, przyszłość, red. L. Garbarski, Wydawnictwo WSPiZ, Warszawa 2004.
Habermas [2002] – J. Habermas, Teoria działania komunikacyjnego, t. 2, Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego, tłum. A. M. Kaniowski, PWN, Warszawa 2002.
Jedynak [1994] – Mały słownik etyczny, red. S. Jedynak, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1994.
Kaniowski [1995] – A. M. Kaniowski, Omówienie: J. Habermas, Erkenntnis und Interesse. Mit einem neuem Nachwort, w: Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku, t. 3, red. B. Skarga, PWN, Warszawa 1995.
Klimczak [2002] – B. Klimczak, Etyka gospodarcza, Wydawnictwo AE, Wrocław 2002.
Kozielecki [1986] – J. Kozielecki, Psychologiczna teoria samowiedzy, PWN, Warszawa 1986. Lewicka-Strzałecka
– A. Lewicka-Strzałecka, Etyka biznesu jako dyscyplina naukowa,
w: Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 2002.
Popper [1997] – K.R. Popper, Mit schematu pojęciowego. W obronie nauki i racjonalności, tłum. B. Chwedeńczuk, Książka i Wiedza, Warszawa 1997.
Sobiecki [1999] – R. Sobiecki, Program nauczania, Moduł: Wychowanie do aktywnego udziału w życiu gospodarczym, Typ szkoły: gimnazjum, Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Klasa: III (poziom preferowany), Program dopuszczony do użytku szkolnego na podstawie Decyzji MEN, zapisany pod numerem DKW – 4014 – 169/99.
Sosenko [2002] – K. Sosenko, Kwestia zastosowania etyki w ekonomii, w: Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 2002.
Stiglitz [2004] – J. E. Stiglitz, Globalizacja, tłum. H. Simbierowicz, PWN, Warszawa 2004.
Trout [2000] – J. Trout, Biznes to nie bajka. Albo jak na 1000 sposobów pogmatwano proste sprawy z życia firmy, tłum. J. Sawicki, Prószyński i S-ka, Warszawa 2000.
Turner [2004] – J. H. Turner, Struktura teorii socjologicznej. Wydanie nowe, tłum. A. Szulżycka, PWN, Warszawa 2004.
Wiśniewski [2002] – R. Wiśniewski, Trzy typy teorii etycznych, a etyka biznesu, w: Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 2002.
Zieliński [2005a] – W. Zieliński, Decyzjonizm aksjologiczny w etyce i teorii społecznej. Zarys problemu, w: Nauka, świat, człowiek. Księga poświęcona pamięci Ireny Szumilewicz- Lachman, red. W. Krajewski, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2005.
Zieliński [2005b] - W. Zieliński, Niefundamentalistyczny walor krytycznego racjonalizmu, w: Fundamentalizm i kultury, red. M. Szulakiewicz, Z. Karpus, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005.