Secularity as a background understanding. An outline of Charles Taylor’s standpoint (in Polish)

Main Article Content

Damian Barnat

Abstract

In this paper I present Charles Taylor’s innovative approach to the issue of secularity. Following José Casanova, I distinguish three layers of analysis: (a) the notion of secularity and secularization; (b) theories of secularization; and (c) secularism. In further discussion I point out three senses of secularity used by Taylor: (a) secularity as an emancipation of public spheres; (b) secularity as a decline in religious practice and belief; (c) secularity as a background understanding (or as conditions of belief). I concentrate particularly on the last dimension due to the fact that it reflects the originality of Taylor’s account. In the next stage the three elements which decide about the secular character of the background understanding are presented ("reflexivity", "the immanent frame", and "the decline of the transformation perspective"). Finally I try to point out the pros and cons of Taylor’s approach.

Article Details

How to Cite
“Secularity As a Background Understanding. An Outline of Charles Taylor’s Standpoint (in Polish)”. 2013. Diametros, no. 36 (June): 1-26. https://doi.org/10.13153/diam.36.2013.516.
Section
Articles
Author Biography

Damian Barnat, Jagiellonian University

Damian Barnat, PhD student
Jagiellonian University
Department of Philosophy
ul. Grodzka 52
Pl-31-044 Kraków
e-mail: damian.barnat@uj.edu.pl

How to Cite

“Secularity As a Background Understanding. An Outline of Charles Taylor’s Standpoint (in Polish)”. 2013. Diametros, no. 36 (June): 1-26. https://doi.org/10.13153/diam.36.2013.516.
Share |

References

Asad [2003] – T. Asad, Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity, Stanford University Press, Stanford 2003.

Bellah [2007] – R. Bellah, Secularism of a New Kind, „The Immanent Frame” 2007, dostępne na: http://blogs.ssrc.org/tif/2007/10/19/secularism-of-a-new-kind/ [12.04.2012].

Berger [2005] – P. Berger, Święty baldachim. Elementy socjologicznej teorii religii, przeł. W. Kurdziel, Nomos, Kraków 2005.

Blumenberg [1983] – H. Blumenberg, The Legitimacy of the Modern Age, przekład i wstęp R.M. Wallace, MIT Press, Cambridge 1983.

Bruce [1983] – S. Bruce, God is Dead. Secularization in the West, Blackwell, Oxford 2002.

Calhoun [2010] – C. Calhoun, Rethinking Secularism, „The Hedgehog Review” (3) 2010, s. 35–48.

Casanova [2004] – J. Casanova, Religia, europejskie tożsamości laickie, integracja, przeł. M. Pasicka, „Znak” (12) 2004, s. 18–39.

Casanova [2005] – J. Casanova, Religie publiczne w nowoczesnym świecie, przeł. T. Kunz, Nomos, Kraków 2005.

Casanova [2008] – J. Casanova, Katolicyzm a sekularyzacja, przeł. M. Pasicka, „Znak” (10) 2008, s. 74–89.

Casanova [2011] – J. Casanova, The Secular, Secularizations, Secularisms, [w:] Rethinking Secularism, (ed.) C. Calhoun, M. Juergensmeyer, J. VanAntwerpen, Oxford University Press, New York 2011, s. 54–74.

Davie [2010] – G. Davie, Socjologia religii, przeł. R. Babińska, Nomos, Kraków 2010.

Diggins [2007] – J.P. Diggins, The Godless Delusion, „New York Times Book Review” (16) 2007, dostępne na: http://www.nytimes.com/2007/12/16/books/review/ Diggins-t.html?pagewanted=all [11.07.2012].

Dobbelaere [2008] – K. Dobbelaere, Sekularyzacja. Trzy poziomy analizy, przeł. R. Babińska, Nomos, Kraków 2008.

Dreyfus [1991] – H. Dreyfus, Being in the World. A Commentary on Heidegger’s Being and Time, MIT Press, Cambridge 1991.

Drwięga [2010] – M. Drwięga, Świecka epoka a koniec religii, „Znak” (10) 2010, s. 13–19.

Durkheim [1990] – E. Durkheim, Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii, przeł. A. Zadrożyńska, PWN, Warszawa 1990.

Febvre [1982] – L. Febvre, The Problem of Unbelief in the Sixteenth Century. The Religion of Rabelais, Harvard University Press, Cambridge 1982.

Flis [2003] – A. Flis, Chrześcijaństwo i Europa. Studia z dziejów cywilizacji Zachodu, Nomos, Kraków 2003.

Heelas [1996] – P. Heelas, The New Age Movement, Blackwell, Oxford 1996.

Heidegger [2005] – M. Heidegger, Bycie i czas, przeł., przedmową i przypisami opatrzył B. Baran, PWN, Warszawa 2005.

James [1996] – W. James, Prawo do wiary, przeł. A. Grobler; W. Galewicz, Wprowadzenie: Williama Jamesa spór z agnostycyzmem, Znak, Kraków 1996.

Karas [2002] – M. Karas, Definicja religii. Studia i szkice, FHG Tondera, Kraków 2002.

Kopaliński [1999] – W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, wyd. XXV popr. i uzup., Muza SA, Warszawa 1999.

Kuniński [2006] – M. Kuniński, O cnotach, demokracji i liberalizmie rozumnym. Zebrane eseje i szkice, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków 2006.

Larmore [2008] – Ch. Larmore, How Much Can We Stand?, „New Republic” (9) 2008, dostępne na: http://www.tnr.com/article/books/how-much-can-we-stand [11.07.2012].

Lovejoy [1999] – A.O. Lovejoy, Wielki łańcuch bytu, przeł. A. Przybysławski, KR, Warszawa 1999.

Löwith [2002] – K. Löwith, Historia powszechna i dzieje zbawienia. Teologiczne przesłanki filozofii dziejów, przeł. J. Marzęcki, Antyk, Kęty 2002.

Marody [2002] – M. Marody, Przemiany religijności Polaków, [w:] Polacy wśród Europejczyków, (red.) A. Jasińska-Kania, M. Marody, Scholar, Warszawa 2002, s. 146–167.

Milbank [1993] – J. Milbank, Theology and Social Theory. Beyond Secular Reason, Blackwell, Oxford 1993.

Norris, Inglehart [2006] – P. Norris, R. Inglehart, Sacrum i profanum. Religia i polityka na świecie, przeł. R. Babińska, Nomos, Kraków 2006.

Nowak [2008] – W.M. Nowak, Charles Taylor o religii i humanizmie wyłącznym w warunkach nowoczesności, „Teki Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych” t. III, 2008, s. 95–106.

Polanyi [1966] – M. Polanyi, The Tacit Dimension, Doubleday, Garden City 1966.

Robbins [2009] – B. Robbins, Disenchanted, „n+1” (4) 2009, dostępne na: http://nplusonemag.com/disenchanted [11.07.2012].

Robertson [2003] – R. Robertson, Główne zagadnienia analizy religii, przeł. B. Kruppik, [w:] Socjologia religii. Antologia tekstów, wybór i wprow. W. Piwowarski, Nomos, Kraków 2003, s. 154–181.

Searle [1999] – J.R. Searle, Umysł, język, społeczeństwo. Filozofia i rzeczywistość, przeł. D. Cieśla, Wydawnictwo Cis oraz W.A.B., Warszawa 1999.

Sheenan [2010] – J. Sheenan, When Was Disenchantment? History and the Secular Age, [w:] Varieties of Secularism in a Secular Age, (ed.) M. Warner, J. VanAntwerpen, C. Calhoun, Harvard University Press, Cambridge 2010, s. 217–242.

Sondel [2005] – J. Sondel, Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Universitas, Kraków 2005.

Stark, Glock [2003] – R. Stark, Ch.Y. Glock, Wymiary zaangażowania religijnego, przeł. B. Kruppik, [w:] Socjologia religii. Antologia tekstów, wybór i wprow. W. Piwowarski, Nomos, Kraków 2003, s. 182–187.

Storey [2009] – D. Storey, Charles Taylor’s A Secular Age. Breaking the Spell of the Immanent Frame, [w:] Rethinking Secularization. Philosophy and the Prophecy of a Secular Age, (ed.) H. de Vriese, G. Gabor, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge 2009, s. 177–208.

Taylor [1999] – Ch. Taylor, Concluding Reflections and Comments, [w:] idem, A Catholic Modernity?, Oxford University Press, New York 1999, s. 105–124.

Taylor [2001] – Ch. Taylor, Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, przekł. zbiorowy, oprac. nauk. T. Gadacz, wstęp A. Bielik-Robson, PWN, Warszawa 2001.

Taylor [2002] – Ch. Taylor, Oblicza religii dzisiaj, przeł. A. Lipszyc, przekład przejrzał Ł. Tischner, Znak 2002.

Taylor [2003] – Ch. Taylor, Katolicka nowoczesność?, przeł. A. Pawelec, „Znak” (12) 2003, s. 17–46.

Taylor [2004] – Ch. Taylor, Moralna topografia jaźni, przeł. P. Rymarczyk, T. Szubka, [w:] Komunitarianie. Wybór tekstów, (red.) P. Śpiewak, Aletheia, Warszawa 2004, s. 237–262.

Taylor [2007] – Ch. Taylor, A Secular Age, Harvard University Press, Cambridge 2007.

Taylor [2010a] – Ch. Taylor, Afterword. Apologia pro Libro suo, [w:] Varieties of Secularism in a Secular Age, (ed.) M. Warner, J. VanAntwerpen, C. Calhoun, Harvard University Press, Cambridge 2010, s. 300–321.

Taylor [2010b] – Ch. Taylor, Nowoczesne imaginaria społeczne, przeł. A. Puchejda, K. Szymaniak, Znak, Kraków 2010.

Taylor [2010c] – Ch. Taylor, Świecka epoka i różne ścieżki wiary, przeł. A. Pawelec, „Znak” (10) 2010, s. 20–29.

Taylor, Maclure [2011a] – Ch. Taylor, J. Maclure, Secularism and Freedom of Conscience, Harvard University Press, Harvard 2011.

Taylor [2011b] – Ch. Taylor, Western Secularity, [w:] Rethinking Secularism, (ed.) C. Calhoun, M. Juergensmeyer, J. VanAntwerpen, Oxford University Press, New York 2011, s. 31–53.

Wallace [1981] – R.M. Wallace, Progress, Secularization and Modernity. The Löwith-Blumenberg Debate, „New German Critique” (22) 1981, s. 63–79.

Warner, VanAntwerpen, Calhoun [2010] – M. Warner, J. VanAntwerpen, C. Calhoun, Editor’s Introduction, [w:] Varieties of Secularism in a Secular Age, (ed.) M. Warner, J. VanAntwerpen, C. Calhoun, Harvard University Press, Cambridge 2010, s. 1–31.

Wittgenstein [2000] – L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, przeł., wstępem poprzedził i przypisami opatrzył B. Wolniewicz, PWN, Warszawa 2000.

Wittgenstein [2001] – L. Wittgenstein, O pewności, przeł. i posłowiem opatrzył B. Chwedeńczuk, KR, Warszawa 2001.

Woźniak [2010] – R. J. Woźniak, Sekularyzm i zanikająca transcendencja, „Znak” (10) 2010, s. 65–73.

Wright [2001] – G.H. Wright, Posłowie: Wittgenstein o pewności, przeł. M. Szczubiałka, [w:] L. Wittgenstein, O pewności, przeł. i posłowiem opatrzył B. Chwedeńczuk, KR, Warszawa 2001, s. 115–135.

Yinger [2003] – M.J. Yinger, Funkcjonalne i konfliktowe modele społeczeństwa. Perspektywa badawcza, tłum. B. Kruppik, [w:] Socjologia religii. Antologia tekstów, (red.) W. Piwowarski, Nomos, Kraków 2003, s. 69–88.

Zielińska [2008] – K. Zielińska, Wstęp:Sekularyzacja według Karela Dobbelaere’a, [w:] K. Dobbelaere, Sekularyzacja. Trzy poziomy analizy, przeł. R. Babińska, Nomos, Kraków 2008, s. 9–23.

Zielińska [2009] – K. Zielińska, Spory wokół teorii sekularyzacji, Nomos, Kraków 2009.