Madness Subjectivized. The Ethical Sources of Psychoanalysis in the Thought of Jürgen Habermas and Charles Taylor
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The aim of the article is to illustrate the ethical foundations of psychoanalysis and to outline the ethical origins of Freudian theory. To this end, Jürgen Habermas' conception of knowledge-constitutive interests is discussed, which draws on psychoanalysis as an example of science justified in its form through an underlying emancipatory interest. The analysis of the position of the German philosopher is complemented by Charles Taylor's reflections on the sources of the contemporary conceptions of subjectivity and related ethical conceptions considered in their relation to the history of the discourse on madness - including psychoanalysis. The research results in showing the continuing validity of the conception proposed by Freud in the context of the development of the philosophical theories of subjectivity, as well as more detailed, conceptual problems concerning mental disorders.
Downloads
Article Details
By submitting his/her work to the Editorial Board, the author accepts, upon having his/her text recommended for publication, that Diametros applies the Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) license to the works we publish. Under this license, authors agree to make articles legally available for reuse, without permission or fees. Anyone may read, download, copy, print, distribute or reuse these articles without asking prior permission from the publisher or the author, as long as the author and original source are properly cited. The author holds the copyright without any other restrictions. Full information about CC-BY: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.
References
Brown N.O. (1988), Life against death: the psychoanalytical meaning of history, Wesleyan University Press, Middletown.
View in Google Scholar
Dupeyrix A. (2013), Zrozumieć Habermasa, tłum. M. Wróblewska, Oficyna Naukowa, Warszawa.
View in Google Scholar
Dybel P. (1995), Dialog i represja. Antynomie psychoanalizy Zygmunta Freuda, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud A. (1997), Ego i mechanizmy obronne, tłum. M. Ojrzyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (1994), Zarys Psychoanalizy, tłum. J. Prokopiuk, [w:] idem, Poza zasadą przyjemności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (1998), Człowiek imieniem Mojżesz a religia monoteistyczna, tłum. A. Ochocki, R. Reszke, [w:] idem, Pisma społeczne, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2007a), Uwagi o miłości przeniesieniowej (dalsze rady w kwestii techniki psychoanalizy III), tłum. R. Reszke, [w:] idem, Technika terapii, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2007b), O psychoterapii, tłum. R. Reszke, [w:] idem, Technika terapii, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2007d), Technika psychoanalityczna, tłum. R. Reszke, [w:] idem, Technika terapii, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2007e), Freudowska metoda psychoanalityczna, tłum. R. Reszke, [w:] idem, Technika terapii, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2007f), Drogi terapii psychoanalitycznej, tłum. R. Reszke, [w:] idem, Technika terapii, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2007g), Przypominanie, powtarzanie, przepracowywanie (dalsze rady w kwestii techniki psychoanalitycznej I), tłum. R. Reszke, [w:] idem, Technika terapii, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Freud S. (2010), Wykłady ze wstępu do psychoanalizy. Nowy cykl, tłum. R. Reszke, [w:] idem, Wykłady, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Foucault M. (1987), Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu, tłum. H. Kęszycka, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
View in Google Scholar
Grünbaum A. (2004), Podstawy psychoanalizy: krytyka filozoficzna, tłum. E. Olender-Dmowska, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Habermas J. (2002), Knowledge and human interests, tłum. J. Shapiro, Beacon Press, Boston.
View in Google Scholar
Habermas J. (1983), Niektóre trudności próby związania teorii z praktyką. Wprowadzenie do nowego wydania, tłum. Z. Krasnodębski, [w:] idem, Teoria i praktyka. Wybór pism, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
View in Google Scholar
Lacan J. (2010), Pozycja nieświadomego, tłum. M. Drwięga, „Psychoanaliza” 3: 8–31.
View in Google Scholar
Marcuse H. (1998), Eros i cywilizacja, tłum. H. Jankowska, A. Pawelski, Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa.
View in Google Scholar
Nagel E. (1959), Methodological Issues in Psychoanalytic Theory, [w:] Psychoanalysis, scientific method and Philosophy, S. Hook (red.), New York University Press, Nowy Jork.
View in Google Scholar
Panksepp J., Solms M. (2012), What is neuropsychoanalysis? Clinically relevant studies of the minded brain, „Trends in Cognitive Science” 16: 6–8.
View in Google Scholar
Popper K.R. (1999), Droga do wiedzy: domysły i refutacje, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Płonka-Syroka B. (2007), Niemiecka medycyna romantyczna, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
View in Google Scholar
Porter R. (2003), Madness: a brief history, Oxford University Press, Oxford.
View in Google Scholar
Ricoeur P. (2008), O interpretacji. Esej o Freudzie, tłum. M. Falski, Wydawnictwo KR, Warszawa.
View in Google Scholar
Rieff P. (1992), Freud: the Mind of the Moralist, University of Chicago Press, Chicago.
View in Google Scholar
Scull A. (2016), Madness in civilization: a cultural history of insanity from the Bible to Freud from the madhouse to modern medicine, Princeton University Press, Princeton.
View in Google Scholar
Szasz T. (1960), The myth of mental illness, „American Psychologist” 15: 113–118.
View in Google Scholar
Taylor Ch. (1988), The moral topography of the self, [w:] Rutgers symposia on applied psychology, Vol. 2. Hermeneutics and psychological theory: Interpretive perspectives on personality, psychotherapy, and psychopathology, S.B. Messer, L.A. Sass, R.L. Woolfolk (red.), Rutgers University Press, Piscataway: 298–320.
View in Google Scholar
Taylor Ch. (2012), Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. M. Gruszczyński et al., Wydawnictwo PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Warchala M. (2006), Autentyczność i nowoczesność. Idea autentyczności od Rousseau do Freuda, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar