|
|
Filozofia rosyjska :
powrót
Narod
|
Narod
Termin wieloznaczny. W języku polskim odpowiadają mu dwa pojęcia – „naród” (w tym znaczeniu w języku rosyjskim używany bywa także termin nacyja) i „lud”.
1. Narod utożsamia się z państwem a „narodowość” staje się kategorią wyznaczającą polityczne, wielkomocarstwowe interesy Rosji. W XIX w. w ramach tak pojmowanej „narodowości” tworzono koncepcje, iż język białoruski, ukraiński, a nawet polski i inne języki słowiańskie są jedynie narzeczami języka rosyjskiego.
2. Narod utożsamia się ze szlachtą, w odróżnieniu od „narodu prostego” – ludu, a „narodowość” pojmuje się kulturowo jako osobowość narodu, którą określają jednak tylko warstwy cywilizowane.
3. Narod utożsamia się z ludem, z chłopstwem (w odróżnieniu od „wynarodowionej” szlachty lub inteligencji), a „narodowość” pojmuje się jako osobowość narodu, którą wyraża przede wszystkim chłopstwo.
4. Terminem narod (lub nacyja) określa się wszystkie warstwy i klasy społeczne, które na danym obszarze geograficznym tworzą jedną kulturę, posługują się jednym językiem i wyznają jedną religię. Narodowość staje się kategorią oznaczającą cechy charakterystyczne, osobowość danego narodu jako całości.
Poza myślą oficjalną (np. S. Uwarow) „upaństwowienie” narodu charakteryzowało tych myślicieli rosyjskich, którzy wyznawali „prawniczy” światopogląd oświeceniowy, a następnie rosyjskich heglistów (w historiozofii Hegla państwo było kategorią naczelną). Odejście od idei narodu-państwa w kierunku narodu-kultury cechowało rosyjskich romantyków (wpływ Schellinga). Później naród-kulturę i naród-państwo połączył panslawizm, euroazjatyzm i ideologia sowiecka.
Andrzej de Lazari
|
|
|
|
| Książki
|
|
|
Бессонов Б. - Судьба России:
взгляд русских
мыслителей
, Москва 1993 - ( E.M., ) |
|
|
Ванчугов В. - Очерк истории
философии
„самобытно-русской”
, Москва 1994 |
|
|
Даль В. - Толковый
словарь живого
великорусского
языка
, С.-Петербург 1881 - ( E.M., ) |
|
|
Даль В. - Коммунизм и
нации
, Москва 1985 - ( E.M., ) |
|
|
Куницин Г. - Политика и
литература
, Москва 1973 - ( E.M., ) |
|
|
Ломидзе Г. - Ленинизм и
судьбы
национальных
литератур
, Москва 1972 - ( R.Mi., ) |
|
|
Лосский Н. - Характер
русского народа
, 1957 - ( E.M., ) |
|
|
Миронов Б. - Социальная
история России
, Москва 1999 - ( E.M., ) |
|
|
Панкратова А. - Великий русский
народ
, Москва 1952 - ( E.M., ) |
|
|
Панкратова А. - Размышления о
России и
русских: Штрихи
к истории
русского
национального
характера
, Москва 1994 - ( E.M., ) |
|
|
Тишков В. - Реквием по
этносу.
Исследования по
социально-культурной
антропологии
, Москва 2003 |
|
|
Щукин Ю. - Социалистический
реализм и
советская
эстетическая
мысль
, Тула 1973 - ( E.P.-Ł, ) |
|
|
Chernavskii W. - Tsar and People: Studies in Russian Myths
, New York 1969 - ( A.de L., ) |
|
|
Chernavskii W. - Kategoria narodu w kulturach słowiańskich
, Warszawa 1993 - ( A.de L., ) |
|
|
Lazari A. de - W kręgu Fiodora Dostojewskiego. Poczwiennictwo
, Łódź 2000 - ( L.K., A.de L., ) |
|
|
Leighton L. - Narodnost’ as a Concept of Russian Romanticism , // Russian Romanticism: two essays ,
The Hague, Paris 1975 - ( A.de L., ) |
|
|
Szamuely T. - The Russian Tradition
, London 1974 - ( A.de L., ) |
| Artykuły
|
|
|
Аксючиц В. - Русская идея
, „Москва” (7) 1993 - ( E.M., ) |
|
|
