Diametros - Internetowy Serwis Filozoficzny (An Online Philosophy Service)

POLSKI ENGLISH

| Forum

| Literatura

| Linki

| Aktualności

Portale filozoficzne

teksty oryginalne

The Language of Morals – obszerne fragmenty książki Hare’a „The Language of Morals” (wyd. Oxford, 1952 r.), poświęconej przed wszystkim problematyce sądów moralnych: ich funkcjom (zwłaszcza ich roli w dokonywaniu wyborów co do kierunku działania), a także ich preskryptywnemu charakterowi oraz relacjom pomiędzy sądami moralnymi a imperatywami.
Kluczowe kwestie: logika imperatywów; sądy wartościujące; preskryptywny i deskryptywny charakter zdań.

„Abortion and the Golden Rule” – opublikowany w piśmie “Philosophy and Public Affairs” (numer z wiosny 1975 r.) artykuł, będący polemiką z poglądami Michaela Tooleya. W artykule Hare próbuje dowieść moralnej niedopuszczalności aborcji.
Kluczowe kwestie: rozmaite podejścia do problemu aborcji (moralne intuicje, konflikt praw matki i płodu, osobowy status płodu); płód jako potencjalna osoba; „złota reguła” jako argument przeciwko aborcji.

„Rules of War and Moral Reasoning” – opublikowany w „Philosophy and Public Affairs” (numer z zimy 1972 r.) tekst, będący polemiką z Thomasem Nagelem, zwolennikiem etyki absolutystycznej (deontologicznej). W artykule Hare wskazuje na dwupoziomowy utylitaryzm reguł jako na skuteczny model rozwiązywania sytuacji, w których wyznawane przez nas zasady stają ze sobą w sprzeczności.
Kluczowe kwestie: sytuacje konfliktu moralnego; utylitaryzm reguł i krytyka moralnego absolutyzmu; dylemat moralny.

„What is Wrong with Slavery?” – artykuł opublikowany w „Philosophy and Public Affairs” (numer z zimy 1979 r.). Hare odnosi się do zarzutu, iż w sytuacji, w której istnienie niewolnictwa w większym stopniu maksymalizowałoby ogólną użyteczność, niż jego brak, utylitaryzm akceptowałby niewolnictwo.
Kluczowe kwestie: instytucja niewolnictwa (relacja pan-niewolnik, niewolnictwo a ludzka natura); intuicjonizm a utylitarystyczny wymóg wykazania zła danego czynu w oparciu o faktyczny stan rzeczy; zastosowanie złotej reguły.

„Could Kant Have Been a Utilitarian?” – artykuł pierwotnie ukazał się w języku włoskim w roku 1991, angielski przekład pochodzi z roku 1993, z pisma „Utilitas”. Hare argumentuje w nim, że wbrew temu, co twierdzą zwolennicy deontologii, w etyce Kanta występują elementy zbliżone do utylitaryzmu. Sugeruje też, iż Kant mógłby zostać uznany za konsekwencjalistę.
Kluczowe kwestie: zasada uniwersalizacji w etyce oraz imperatyw kategoryczny Kanta; wola subiektywna i obiektywna oraz kwestia pragnień i preferencji; kwestia obowiązku.

“Broad`s Approach to Moral Philosophy” – artykuł będący fragmentem książki “The Philosophy of C. D. Broad” (wydanej pod red. P. Schilppa, Nowy Jork, 1959). Hare rozważa w nim filozoficzne źródła oraz implikacje poglądu Broada na temat niemal czysto teoretycznego charakteru etyki.
Kluczowe kwestie: emotywizm, intuicjonizm; rola etyki w rozstrzyganiu praktycznych problemów moralnych; zasada uniwersalizacji i uniwersalny charakter sądów moralnych.

„Moral Conflicts” – tekst wykładu wygłoszonego przez Hare’a na Uniwersytecie Stanowym Utah w październiku 1978 roku. Poświęcony jest zagadnieniu konfliktu moralnego, czyli sytuacji, w której dochodzi do pojawienia się sprzecznych ze sobą obowiązków. Hare wskazuje także na znaczenie oraz implikacje istnienia dwóch poziomów myślenia etycznego: intuicyjnego i krytycznego.
Kluczowe kwestie: konflikt moralny; utylitaryzm reguł i utylitaryzm czynów; moralne reguły prima facie; etyczne myślenie krytyczne a podejście intuicjonistyczne.

Imperative Sentences – wczesny tekst Hare’a, opublikowany w piśmie „Mind” (styczeń 1949 r.), w którym autor stara się dowieść logiczności imperatywów, a tym samym obronić możliwość używania metod logicznych w odniesieniu do etyki, posługującej się zdaniami w trybie rozkazującym.
Kluczowe kwestie: logika a etyka; preskrypcje; sądy moralne a imperatywy.

„A School for Philosophers” – artykuł opublikowany w piśmie “Ratio” (nr II, 1960 r.), poświęcony różnicom pomiędzy brytyjskim oraz niemieckim podejściem do uprawiania filozofii. Model brytyjski kładzie, wg Hare’a, nacisk na seminaria i dyskusje, zaś zainteresowania filozoficzne Brytyjczyków koncentrują się wokół logiki w szerokim tego pojęcia znaczeniu, a zwłaszcza wokół filozofii języka.