Rawls John

• „Outline of a Decision Procedure for Ethics” – wczesny, opublikowany w piÅ›mie The Philosophical Review (numer z kwietnia 1951 roku) artykuÅ‚, w którym Rawls rozważa zagadnienie racjonalnego procesu decyzyjnego, pozwalajÄ…cego rozstrzygać sytuacje konfliktu interesów, jak również przedstawia listÄ™ kryteriów, jakie powinny speÅ‚niać przemyÅ›lane sÄ…dy moralne.
  Kluczowe kwestie: kompetencja sędziów moralnych; charakterystyka przemyślanych sądów moralnych; kwestia eksplikacji sądów moralnych; charakterystyka zasad etycznych; zasady sprawiedliwości.



• “Justice as Fairness” (wersja pierwsza) – artykuÅ‚ opublikowany w piÅ›mie The Journal of Philosophy (numer z października 1957 roku). Rawls sformuÅ‚owaÅ‚ w nim i omówiÅ‚ podstawowe zasady sprawiedliwoÅ›ci, z których pierwsza odnosi siÄ™ do wolnoÅ›ci, druga zaÅ› – do kwestii równoÅ›ci spoÅ‚ecznej.
  Kluczowe kwestie: dwie zasady sprawiedliwości; sprawiedliwość a wzajemna uczciwość (bezstronność); utylitarystyczna koncepcja sprawiedliwości; sprawiedliwość a umowa społeczna.



• “Justice as Fairness” (wersja poszerzona) – druga, poszerzona wersja artykuÅ‚u Rawlsa, opublikowana w piÅ›mie Philosophical Review (numer z kwietnia 1958 roku).



• “Justice as Fairness: Political not Metaphysical” – artykuÅ‚ opublikowany w piÅ›mie Philosophy and Public Affairs (numer z lata 1985 roku) . ArtykuÅ‚ stanowi próbÄ™ przeniesienia Rawlsowskiej koncepcji sprawiedliwoÅ›ci bezpoÅ›rednio w dziedzinÄ™ polityki oraz zastosowania jej jako podstawy urzÄ…dzenia paÅ„stwa i prawa w ramach liberalnej, konstytucyjnej demokracji.
  Kluczowe kwestie: sprawiedliwość jako bezstronność a doktryny rozlegÅ‚e; polityczna koncepcja sprawiedliwoÅ›ci; idea współpracy spoÅ‚ecznej; kontraktualizm Rawlsa; charakterystyka „sytuacji pierwotnej”; demokratyczna koncepcja obywateli jako wolnych i równych osób; trzy aspekty wolnoÅ›ci obywatelskiej; liberalizm jako doktryna polityczna.



• “Two Concepts of Rules” – artykuÅ‚ opublikowany w piÅ›mie The Philosophical Review (numer z ….. 1955 roku). Stanowi analizÄ™ zagadnieÅ„ dotyczÄ…cych norm, dokonanÄ… w kontekÅ›cie koncepcji utylitarystycznych (utylitaryzmu reguÅ‚). Punktem wyjÅ›cia do rozważaÅ„ jest rozróżnienie pomiÄ™dzy usprawiedliwieniem praktyki a usprawiedliwianiem konkretnego, podpadajÄ…cego pod owÄ… praktykÄ™ dziaÅ‚ania.
  Kluczowe kwestie: dwie koncepcje reguł - reguły zbiorcze oraz reguły jako elementy praktyk; problematyka kary; retrybucyjne i utylitarystyczne uzasadnienie kary; kwestia dotrzymywania obietnic; rola reguł w utylitaryzmie.



• “A Theory of Justice” – fragmenty gÅ‚oÅ›nej książki Rawlsa „A Theory of Justice” (wyd. Nowy Jork, 1971; wyd. pol. Warszawa, 1994), bÄ™dÄ…cej rozwiniÄ™ciem sformuÅ‚owanej we wczeÅ›niejszych pracach koncepcji sprawiedliwoÅ›ci jako bezstronnoÅ›ci.
  Kluczowe kwestie: rola sprawiedliwości; podstawowe zasady sprawiedliwości; sytuacja pierwotna a sprawiedliwość; egalitarna koncepcja sprawiedliwości.



• „Teoria sprawiedliwoÅ›ci” – krótkie fragmenty polskiego wydania książki „A Theory of Justice” (wyd. Warszawa, 1994 rok).
  Kluczowe kwestie: koncepcja sprawiedliwości jako bezstronności; dwie zasady sprawiedliwości.



• “The Basic Liberties and Their Priority” – artykuÅ‚, którego podstawÄ… jest treść wykÅ‚adu wygÅ‚oszonego przez Rawlsa na Uniwersytecie Michigan w roku 1981 w ramach cyklu „The Tanner Lectures on Human Values”. Rawls odnosi siÄ™ w nim do zarzutów wysuniÄ™tych przez Harta wobec koncepcji podstawowych wolnoÅ›ci, sformuÅ‚owanej w „Teorii sprawiedliwoÅ›ci”. Wskazuje też liberalnÄ… koncepcjÄ™ obywateli jako wolnych i równych osób jako fundament wolnoÅ›ci obywatelskich.
  Kluczowe kwestie: dwie zasady sprawiedliwoÅ›ci; podstawowe wolnoÅ›ci obywatelskie - ich prymat oraz ograniczenia; sytuacje konfliktu wolnoÅ›ci; współpraca spoÅ‚eczna; „stanowisko pierwotne” a koncepcja osoby; koncepcja osoby a sprawiedliwość polityczna; kwestia wolnoÅ›ci sÅ‚owa.



• “Political Liberalism: Reply to Habermas” – artykuÅ‚ opublikowany w piÅ›mie The Journal of Philosophy (numer z marca 1995 roku), bÄ™dÄ…cy próbÄ… doprecyzowania, a zarazem obrony stanowiska zarysowanego przez Rawlsa w pracy „Political Liberalism” (wyd. 1993) przed krytycznymi argumentami wysuniÄ™tymi przez J. Habermasa.
  Kluczowe kwestie: liberalizm jako doktryna polityczna; sprawiedliwość polityczna; stanowisko Habermasa – porównanie z koncepcjÄ… Rawlsa; zagadnienie usprawiedliwienia koncepcji politycznej; autonomia prywatna i publiczna; problematyka podstawowych wolnoÅ›ci; sprawiedliwość proceduralna i substancjalna.